Założenia Polityki Ochrony Środowiska w odniesieniu do GOZ realizowane są w łańcuchu wartości poprzez racjonalne korzystanie z zasobów środowiska, takich jak ziemia, woda, lasy, racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi, ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów i ciągły rozwój technik gospodarowania odpadami, zamykanie obiegów wodno-ściekowych.
Założenia te przekładają się m.in. na dobre praktyki zakupowe w GK PGE, według których formułując zasady oceny ofert należy promować rozwiązania innowacyjne, w tym usprawniające procesy wewnętrzne poprzez ich automatyzację, jak również rozwiązania ograniczające negatywny wpływ na środowisko naturalne.
W ramach GK PGE wydzielony został dedykowany segment Gospodarka Obiegu Zamkniętego. Jest on odpowiedzialny za promowanie, kreowanie i wdrażanie zasad gospodarki cyrkularnej w Grupie PGE oraz zwiększanie stopnia wykorzystania odpadów i surowców, biorących udział w procesach wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Jest to odpowiedź na wyzwania polskiej gospodarki zarówno w perspektywie długoterminowej, jak i w najbliższych latach jako istotny element procesu transformacji.
Wiodącą rolę w tym segmencie pełni spółka PGE Ekoserwis S.A., która jest w GK PGE spółką dedykowaną do realizacji zadań związanych z obszarem GOZ. Strategia firmy skoncentrowana jest na zapewnieniu Grupie efektywnego działania poprzez zabezpieczenie ciągłości odbioru odpadów z procesów energetycznego spalania paliw i jednocześnie możliwie efektywne ich zagospodarowanie. W strukturze PGE Ekoserwis S.A. wyróżniono komórki odpowiedzialne za realizację bieżących działań w zakresie GOZ, tj.:
- Pion Zarządzania Ubocznymi Produktami Spalania (UPS), który zapewnia odbiór i zagospodarowanie odpadów z Grupy w kierunkach produktowych i odpadowych,
- Pion Rozwoju Biznesu i Innowacji, który zabezpiecza ciągłość działalności poprzez monitoring i aktywne reagowanie na zmieniające się uwarunkowania techniczne, legislacyjne i rynkowe.
Podejmowane przez segment Gospodarka Obiegu Zamkniętego działania polegają na „domykaniu” obiegu surowców takich jak: odpady, uboczne produkty spalania – pochodzące z wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z węgla kamiennego i brunatnego oraz z biomasy.
Od grudnia 2022 roku działa Centrum Badań i Rozwoju GOZ zlokalizowane w Bełchatowie, które jest ośrodkiem kompetencji badawczo-rozwojowych, odpowiedzialnym za opracowywanie i wdrażanie rozwiązań optymalizujących wykorzystanie odpadów poprzemysłowych z energetyki oraz recykling materiałów z wyeksploatowanych instalacji OZE. Centrum jest ważnym ośrodkiem skupiającym wokół siebie główne zasoby kadrowe i laboratoryjne w obszarze GOZ.
Zakres bieżących działań Centrum Badań i rozwoju GOZ obejmuje w szczególności:
- prowadzenie działalności w obszarze badań i rozwoju,
- prowadzenie badań laboratoryjnych w ramach nadzoru nad jakością produktów oraz inicjatyw badawczo-rozwojowych,
- nadzór nad jakością wprowadzanych do obrotu towarów i wyrobów,
- współpracę z podmiotami zewnętrznymi w tym jednostkami naukowo-badawczymi,
- wsparcie spółek GK PGE w prowadzeniu spraw związanych z oceną i rozwojem istniejących oraz innowacyjnych rozwiązań technologicznych w obszarze GOZ,
- prowadzenie spraw związanych z ochroną patentową rozwiązań technologicznych i materiałowych wypracowanych przez Centrum Badań i Rozwoju GOZ.
Zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami oraz ideą GOZ podejmowane są działania mające na celu przede wszystkim zapobieganie powstawaniu odpadów. Jednym z istotnych działań w tym obszarze jest uzyskiwanie decyzji administracyjnych potwierdzających, że wytwarzane odpady są produktami ubocznymi. W wyniku podejmowanych przez spółkę działań większość wolumenu odpadów i ubocznych produktów spalania jest przekazywana do uprawnionych odbiorców zewnętrznych i jest wykorzystywana gospodarczo.
Aktualne i planowane działania związane z zasobami wprowadzanymi i wyprowadzanymi oraz odpadami koordynowane przez PGE Ekoserwis S.A.:
- W ramach Grupy istnieje zakład odzysku węgla z odpadów pokopalnianych (Zower sp. z o.o.). Realizacja projektu pozwoliła na rozszerzenie zakresu wykorzystania wytwarzanego w zakładzie kruszywa oraz częściowe jego wykorzystanie do mieszanek drogowych, przez co ograniczono wykorzystanie zasobów kruszyw naturalnych.
- Wdrażane jest nowe rozwiązane przydatne w spółce PGE Energia Odnawialna przy realizacji inwestycji w farmy PV, które dotyczy nowego sposobu posadowienia naziemnych farm fotowoltaicznych z wykorzystaniem elementów balastowych. Ma to szczególne znaczenie w przypadku prowadzenia inwestycji na terenach przemysłowych, gdzie montaż z wykorzystaniem tradycyjnej konstrukcji wsporczej napotyka na poważne trudności.
- Trwają prace nad opracowaniem specjalnego dodatku do materiałów gumowych, bazującym na UPS, a będącym efektywną alternatywą dla surowców naturalnych bądź syntetycznych.
- Prowadzone są działania nad opracowaniem technologii przetwarzania łopat turbin wiatrowych w surowce, które będą mogły być wykorzystane w gospodarce. Budowane w Polsce elektrownie wiatrowe zaczną być wycofywane z eksploatacji za około 25 lat. Łopaty turbin wiatrowych zbudowane są w większości z materiałów, które mogą w przyszłości stanowić dość uciążliwy do zagospodarowania odpad.
- Wytwarzanie gipsu syntetycznego w instalacji odsiarczania spalin Elektrowni Bełchatów, Elektrowni Opole, Elektrowni Turów, Elektrowni Dolna Odra, Elektrowni Rybnik. Gips syntetyczny jest wytwarzany w efekcie świadomej decyzji nakierowanej na wytwarzanie produktu, a nie odpadu. Wybór konkretnej technologii odsiarczania spalin był determinowany możliwością wytwarzania gipsu syntetycznego w procesie odsiarczania spalin i była to świadoma decyzja prowadzącego instalację. Ponadto dla zapewnienia najwyższej jakości gipsu syntetycznego, technologia odsiarczania spalin jest nieustannie usprawniana i dopasowywana do zmieniających się parametrów paliwa i coraz wyższych wymogów środowiskowych. W tym zakresie osiągnięto oczekiwane rezultaty i 100% wytworzonego gipsu syntetycznego uznane zostało za produkt lub produkt uboczny.
- Wytwarzanie popiołów lotnych i żużli jako produktu ubocznego w instalacji spalania paliw energetyki konwencjonalnej i energetyki cieplnej. Wytwarzanie tych substancji jako produktów ubocznych odbywa się na podstawie wydanych decyzji administracyjnych po spełnieniu ustawowych warunków określonych w przepisach ustawy o odpadach i z roku na rok stale rośnie. W 2024 roku w Oddziałach Elektrownia Rybnik oraz Elektrowni Opole uznano za produkty uboczne całość wytworzonych popiołów, żużli i gipsu syntetycznego.
- Popioły, żużle lub mieszanki popiołowe, które nie spełniły kryteriów uznania ich za produkt uboczny wykorzystywane są w procesach odzysku poprzez wypełnianie terenów niekorzystnie przekształconych.
- Do gospodarki o obiegu zamkniętym zalicza się również gospodarkę olejową. Niezbędny do prawidłowej pracy hydrozespołów olej poddawany jest na bieżąco oczyszczaniu i uzdatnianiu do ponownej pracy. Zastosowano również systemy służące do minimalizacji zużycia i ponownego wykorzystania. Są to m.in. systemy wychwytu oparów oleju, szczelne misy olejowe czy separatory i odolejacze. Powstałe odpady przekazywane są firmom zajmującym się recyklingiem lub utylizacją. W niektórych lokalizacjach wykorzystuje się ciepło odpadowe z transformatorów blokowych. Dzięki instalacji odzysku ciepła możliwe jest zasilenie sieci ciepłowniczej.
- Do działań związanych z GOZ zaliczyć należy działalność stricte realizowaną przez Bestgum Polska sp. z o.o. (spółka zależna PGE GiEK S.A.) polegającą na: serwisie, regeneracji, naprawie, wulkanizacji taśm i bębnów przenośnikowych (materiałów powierzonych przez kontrahentów tej spółki); remonty silników elektrycznych i transformatorów jak również wulkanizację taśm przenośnikowych.
- Gospodarka Obiegu Zamkniętego w obszarze wodno–ściekowym była realizowana poprzez następujące działania prowadzące do ograniczania zużycia wód pobieranych na cele technologiczne:
- wykorzystywanie części ścieków i zużytych wód w innych procesach technologicznych (np. ponowne wykorzystanie odsolin z procesów chłodzenia, filtratów, popłuczyn i zużytych wód z mycia urządzeń na IOS, wód drenażowych do procesu hydroodżużlania),
- wykorzystanie części wód opadowych do procesu produkcji wody i dalszego wykorzystania,
- zawracanie części zużytych wód i ścieków do ponownego oczyszczania i wytwarzania wody przemysłowej.
Odpady, które z uwagi na inne czynniki np. skalę wytwarzanych odpadów nie mogły zostać poddane odzyskowi, unieszkodliwiane są na składowiskach odpadów.