W GK PGE realizowany jest Plan Inwestycyjny, w ramach którego prowadzone są inwestycje rozwojowe w nowe źródła wytwórcze nisko bądź zeroemisyjne. Jest on uszczegółowieniem Strategii Grupy PGE do 2030 roku. Główne kierunki rozwoju uwzględnione w Planie Inwestycyjnym na lata 2024-2028 to między innymi inwestycje realizowane w ramach Grupy Kapitałowej PGE w zakresie łagodzenia zmiany klimatu. Są to:
Poniżej przedstawiono kluczowe działania realizowane w 2024 roku w odniesieniu do inwestycji przyczyniających się do mitygacji negatywnych wpływów i ryzyk oraz wykorzystania szans i wzmocnienia pozytywnych oddziaływań w obszarze przystosowania się do zmiany klimatu, łagodzenia zmian klimatu i energii. Ich wynik w kontekście osiągniętej i spodziewanej redukcji emisji gazów cieplarnianych zaprezentowany zostanie w kolejnych okresach sprawozdawczych.
Budowa morskich farm wiatrowych
Celem strategicznym Grupy PGE w obszarze Morska Energetyka Wiatrowa jest zbudowanie co najmniej 6,5 GW mocy do 2040 roku. Grupa dysponuje 8 pozwoleniami lokalizacyjnymi dla elektrowni morskich na Morzu Bałtyckim, z czego 5 postępowań (z łącznym potencjałem mocy ok. 3,9 GW) zostało rozstrzygniętych na korzyść GK PGE w 2023 roku, natomiast 3 pozwolenia lokalizacyjne Grupa PGE uzyskała w 2012 roku.
Projekt Baltica 1 (ok. 0,9 GW) jest we wczesnej fazie przygotowania do realizacji. W 2024 roku podjęto kroki w celu uzyskania Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w tym złożono raport środowiskowy dla obszaru Morskiej Farmy Wiatrowej oraz raport oddziaływania transgranicznego w ramach tzw. procedury Espoo do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Prowadzono także badania geotechniczne oraz kampanię post-walidacyjną dotyczącą pomiarów wietrzności.
Projekt Baltica 2 (ok. 1,5 GW) obecnie jest w fazie realizacji. Kluczowe umowy z zakresu robót budowlano-instalacyjnych oraz dostaw elementów zostały już zawarte. W 2024 roku prowadzone były prace w ramach umowy dot. budowy układu wyprowadzenia mocy w części lądowej, dla której 28 czerwca 2024 roku wydane zostało polecenie rozpoczęcia prac. Podjęcie Ostatecznej Decyzji Inwestycyjnej i tym samym przejście Projektu do fazy realizacji miało miejsce 29 stycznia 2025 roku. Zakłada się, że pierwsza energia w projekcie wygenerowana zostanie w pierwszym półroczu 2027 roku, a oddanie do użytkowania całego projektu planowane jest na drugie półrocze 2027 roku.
Projekt Baltica 3 (ok. 1 GW) jest w fazie przygotowania do realizacji. W 2024 roku zakończono badania geotechniczne w ramach kampanii wstępnej i pośredniej oraz opracowanie dokumentacji geotechnicznej podłoża gruntowego. Równolegle prowadzono badania środowiskowe w zakresie ptaków migrujących i nietoperzy w obszarze tzw. strefy buforowej oraz prace w zakresie optymalizacji projektu.
Budowa bazy operacyjno-serwisowej w porcie w Ustce – W 2024 roku zrealizowano prace rozbiórkowe na terenie przyszłej bazy operacyjno-serwisowej w Ustce oraz prowadzono postępowania przetargowe na wybór Generalnego Wykonawcy oraz Inżyniera Kontraktu. Umowa z Inżynierem Kontraktu – firmą SWECO – została zawarta w grudniu 2024 roku. Podpisanie umowy z Generalnym Wykonawcą nastąpiło na początku 2025 roku.
Budowa magazynów energii elektrycznej
Magazyn energii elektrycznej Żarnowiec – projekt jest we wczesnej fazie realizacji. W listopadzie 2024 roku otrzymano oferty od wykonawców w ramach postępowania przetargowego na budowę magazynu o mocy 263 ‑ 269 MWe i minimalnej pojemności 900 MWh. W styczniu 2025 roku wybrano wykonawcę, którym została spółka LG Energy Solution Wrocław. Podpisanie umowy z wybranym Wykonawcą nastąpiło 7 marca 2025 roku. Przekazanie do eksploatacji planowane jest w II kw. 2027 roku.
Rozproszone magazyny energii elektrycznej – projekt jest na zaawansowanym etapie przygotowania do realizacji. W 2024 roku uruchomiono postępowanie przetargowe na wybór Generalnego Wykonawcy budowy magazynów o łącznej mocy 107 MWe. Podjęcie finalnej decyzji inwestycyjnej i tym samym przejście Projektu do fazy realizacji planowane jest w II kw. 2025 roku, a przekazanie do eksploatacji w II kw. 2028 roku.
Magazyn energii elektrycznej Gryfino – projekt o mocy 400 MW oraz pojemności 800 MWh jest na etapie przygotowania do realizacji. W 2024 roku prowadzono działania zmierzające do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Magazyny energii zintegrowane z istniejącymi farmami wiatrowymi GK PGE – projekt jest na etapie przygotowania do realizacji. W 2024 roku uzyskano warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej dla czterech magazynów energii elektrycznej przy istniejących farmach wiatrowych: Wojciechowo, Lotnisko, Ścieki oraz Pelplin o łącznej mocy 186 MWe.
Ponadto równolegle prowadzone są prace zmierzające do realizacji kolejnych magazynów energii elektrycznej, w tym przede wszystkim poszukiwanie lokalizacji i pozyskiwanie warunków technicznych przyłączenia do sieci elektroenergetycznej.
Budowa farm fotowoltaicznych
Program budowy farm fotowoltaicznych w GK PGE jest realizowany na terenie całej Polski w zależności od dostępności gruntów, możliwości przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz warunków związanych z nasłonecznieniem. W 2024 roku dokonano odbiorów końcowych farm fotowoltaicznych o mocy 149 MWe, dając co łącznie dało wolumen ok. 197 MWe odebranych projektów w ramach Programu. Na koniec roku w fazie produkcyjnej bez odbioru końcowego było 33 MW, zaś w budowie ok. 205 MW instalacji PV. W procesie uzyskiwania Warunków Technicznych Przyłączenia (WTP) są obecnie projekty o łącznej mocy ok. 770 MW.
Budowa lądowych farm wiatrowych
W aktualnie posiadanym portfelu inwestycyjnym znajdują się projekty na łączną moc blisko 250 MW. W 2024 roku kontynuowano zabezpieczanie praw do gruntów przeznaczonych pod budowę elektrowni, ubieganie się o zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i pozyskiwanie warunków technicznych przyłączenia. Realizacja nowych inwestycji będzie możliwa po uzyskaniu warunków technicznych przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz pozostałych wymaganych decyzji administracyjnych.
Dekarbonizacja ciepłownictwa
Celem strategicznym Grupy PGE w obszarze ciepłownictwa jest zastąpienie aktywów węglowych jednostkami niskoemisyjnymi i zeroemisyjnymi do końca 2030 roku. W ramach tego celu realizowane są poniższe projekty inwestycyjne:
- Budowa Nowej EC Czechnica, tj. bloku gazowo-parowego o łącznej mocy elektrycznej 179 MWe i mocy cieplnej 163 MWt, akumulatora ciepła oraz czterech kotłów wodnych o łącznej mocy 152 MWt – kotłownia wodna, została przekazana do eksploatacji 16 listopada 2023 roku. Natomiast w zakresie bloku gazowo-parowego w 2024 roku zakończono prace montażowe i rozpoczęto prace rozruchowe, w tym dokonano pierwszej synchronizacji bloku z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym.
- Budowa źródła kogeneracyjnego opartego na 5 silnikach gazowych o łącznej mocy 52,6 MWe / 50,8 MWt oraz źródle ciepłowniczym rezerwowo – szczytowym w Elektrociepłowni w Bydgoszczy – w 2024 roku zakończono montaż jednostek wytwórczych. Równolegle kontynuowano prace na rożnych frontach robót. W listopadzie rozpoczęto prace przygotowawcze do rozruchu. Planowany termin oddania do eksploatacji – 2025 rok.
- Budowa bloku kogeneracyjnego z turbiną gazową o mocy 7,32 MWe i 12,42 MWt z kotłem odzysknicowym w Elektrociepłowni Kielce – w sierpniu 2024 roku przekazano instalację do eksploatacji.
- Budowa jednostki kogeneracyjnej z silnikami gazowymi o mocy ok. 50 MWe / 50 MWt oraz kotłem biomasowym o mocy ok. 30 MWt w Elektrociepłowni Gdynia – projekt jest w fazie realizacji. W 2024 roku dla zakresu silników gazowych uzyskano pozwolenie na budowę i rozpoczęto prace budowlane natomiast dla zakresu kotła biomasowego zakończono prace nad opracowaniem projektu budowlanego i złożono wniosek o uzyskanie pozwolenia na budowę.
- Budowa drugiej nitki Instalacji Termicznego Przetwarzania Odpadów z Odzyskiem Energii o wydajności 80 tys. ton odpadów rocznie i mocy ok. 8 MWe / 20 MWt w Rzeszowie – projekt jest w fazie realizacji. W 2024 roku realizowane były prace montażowe w zakresie głównych urządzeń i instalacji pomocniczych.
- Budowa jednostki kogeneracyjnej opartej na silnikach gazowych wraz z gazociągiem przyłączeniowym w Elektrociepłowni Kraków o mocy ok. 100 MWe/100MWt – projekt jest w fazie przygotowania do realizacji. W 2024 roku uzyskano pozwolenie na budowę inwestycji oraz uruchomiono postępowanie przetargowe na wybór Generalnego Wykonawcy.
- Budowa gazowych kotłowni szczytowo-rezerwowych:
- W Elektrociepłowni w Gorzowie w marcu 2024 roku przekazano do eksploatacji kotłownię o mocy 62 MWt.
- W Elektrociepłowni w Rzeszowie w kwietniu 2024 roku przekazano do eksploatacji kotłownię o mocy 186 MWt.
- W Elektrociepłowni w Gdyni w listopadzie 2024 roku przekazano do eksploatacji kotłownię o mocy 90 MWt.
- W Elektrociepłowni w Lublinie trwa budowa kotłowni o mocy 182 MWt – w 2024 roku zakończono prace montażowe i rozpoczęto prace rozruchowe.
- Budowa pompy ciepła o mocy 50 MWt w Elektrociepłowni Kraków – projekt jest na etapie przygotowania do realizacji. W 2024 roku przeprowadzono konsultacje rynkowe z potencjalnymi wykonawcami celem doprecyzowania wymagań w dokumentacji przetargowej.
- Budowa jednostki kogeneracyjnej opartej na silnikach gazowych w Elektrociepłowni Pomorzany o mocy ok. 23 MWe/23MWt –w 2024 roku zakończono fazę analiz przed inwestycyjnych i projekt przeszedł do fazy przygotowania do realizacji.
- Ponadto w Elektrociepłowniach Gdańsk i Wrocław prowadzone są projekty będące aktualnie w fazie przygotowania do realizacji. Planowane do zabudowy w tych lokalizacjach są: silniki gazowe, pompy ciepła, kotły gazowe i elektrodowe.
Wzrost zdolności przyłączeniowych
Większość inwestycji w obszarze dystrybucji energii elektrycznej w 2024 roku dotyczyło modernizacji i rozwoju sieci elektroenergetycznej wysokiego, średniego i niskiego napięcia oraz stacji transformatorowych. Inwestycje te pozwolą na wzrost zdolności przyłączeniowej sieci dystrybucyjnej, także dla odnawialnych źródeł energii, jak również poprawę wskaźników przerw w dostawie energii elektrycznej oraz dalsze ograniczanie strat sieciowych. Efektywność energetyczna urządzeń elektroenergetycznych zwiększana jest poprzez wymianę transformatorów i zakup urządzeń pomiarowych, w tym nowoczesnych liczników energii elektrycznej. Odnawialne źródła energii (OZE) stanowią ważny element zrównoważonego rozwoju, przynoszący wymierne efekty ekonomiczno-ekologiczne.
W 2024 roku PGE Dystrybucja S.A. przyłączyła do swojej sieci 73,5 tys. przydomowych instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 648,3 MW.
W roku 2024 w sieci PGE Dystrybucja S.A. pojawiło się też 532 źródeł OZE o jednostkowej mocy ponad 50 kW, a więc źródeł, które nie zaliczają się do mikroinstalacji, w tym:
Powyższe działania są istotne z punktu widzenia planowanych ograniczeń produkcji energii ze źródeł konwencjonalnych.
Pozostałe, wybrane działania spółek w zakresie łagodzenia zmian klimatu, wynikające ze Strategii GK PGE, to:
Projekt budowy bloku gazowo-parowego o mocy 882 MW brutto w Rybniku jest na etapie realizacji. Jego przekazanie do eksploatacji jest planowane w grudniu 2026 roku. Nowy blok ma docelowo zastąpić wysokoemisyjne jednostki wytwórcze. W 2024 roku w ramach projektu uzyskano pozwolenie na budowę, a następnie rozpoczęto prace budowlane – wykopy, prace fundamentowe, wznoszenie konstrukcji budynków głównych.
W drugiej połowie 2024 roku oddano do eksploatacji dwa bloki gazowo – parowe o łącznej mocy zainstalowanej 1366 MW (moc jednego bloku o mocy 683 MW). Nominalna sprawność elektrowni jest o ponad 70% wyższa niż w przypadku starych bloków węglowych). Wskaźnik emisyjności wynosi ok. 330 g CO2 na kWh i jest prawie trzy razy niższy niż w przypadku węglowych bloków Elektrowni Dolna Odra.
W instalacjach tej spółki prowadzonych jest szereg działań modernizacyjnych i inwestycyjnych ograniczających oddziaływanie na środowisko i zmniejszających emisję (jednostkową) CO2, takich jak:
- optymalizacja procesów spalania,
- modernizacja istniejących bloków energetycznych, które mają na celu poprawę sprawności wytwarzania,
- zwiększenie efektywności wykorzystania paliw i surowców,
- ograniczenie energochłonności procesów wytwórczych i potrzeb własnych.
Strategiczne plany transformacji ujęte w Planach Neutralności Klimatycznej oraz Planie Dekarbonizacji obejmują najlepsze dostępne rozwiązania technologiczne wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, w tym w szczególności technologie niskoemisyjne (bazujące na paliwie gazowym), te wykorzystujące odnawialne źródła energii (np. pompy ciepła, PV, technologie Power-to-Heat), jak również technologie związane z magazynowaniem energii. Dodatkowo w ramach prac nad Planem Dekarbonizacji przygotowano analizę potencjału wykorzystania ciepła odpadowego możliwego do odzysku na potrzeby zasilania miejskich systemów ciepłowniczych.
W ramach działań związanych z ochroną klimatu PGE Energia Odnawialna S.A. sukcesywnie prowadzi działania związane z termomodernizacją budynków, wymianą przestarzałych maszyn i urządzeń oraz zamianą oświetlenia na energooszczędne. Regularnie przeprowadzane są przeglądy urządzeń zawierających substancje freonowe, prowadzone są prace remontowo-eksploatacyjne i modernizacyjne. Dzięki urządzeniom monitorującym spółka ma możliwość podjęcia szybkich i niezbędnych działań w przypadku wystąpienia awarii.
W walce z emisją dwutlenku węgla do atmosfery i prowadzonej transformacji energetycznej, a tym samym zwiększania udziału odnawialnych źródeł energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) fundamentalne znaczenie mają aktywa odnawialne PGE Energia Odnawialna S.A. Jednocześnie elektrownie szczytowo-pompowe, spełniając funkcję wielkoskalowych magazynów energii, pozwalają minimalizować utratę produkcji energii ze źródeł odnawialnych związaną z wydawanymi przez Operatora Systemu Przesyłowego poleceniami redukcji generacji farm wiatrowych i fotowoltaicznych, w celu równoważenia bilansu KSE.
Segment Energetyka Kolejowa prowadzi działania związane z potrzebą uodpornienia infrastruktury energetycznej na warunki pogodowe i zwiększenia niezawodności zasilania, a tym samym związane z adaptacją do zmian klimatu. Są one prowadzone w ramach własnych operacji, obejmują cały teren organizacji oraz mają wpływ na interesariuszy, którymi są odbiorcy energii elektrycznej. Są to działania ciągłe, prowadzone sukcesywnie, stąd nie określono ich horyzontu czasowego. Działania w tym zakresie uzależnione są od dostępności zasobów.
Kluczowym działaniem we własnych operacjach w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju, mającym wpływ na łagodzenie zmian klimatu jest ograniczanie zużycia energii elektrycznej. Zmniejszenie zużycia energii powoduje zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych w łańcuchu wartości wyższego szczebla (upstream) – w procesach produkcji energii elektrycznej.
Działania w zakresie ograniczania zużycia energii elektrycznej we własnych operacjach to:
- ograniczanie strat w procesie transformacji energii elektrycznej, które obejmuje wybrane obiekty na terenie całej spółki – Program Modernizacji Układów Zasilania (MUZa),
- termomodernizacja obiektów nieenergetycznych, która obejmuje wybrane obiekty na terenie całej spółki,
- ograniczanie poboru energii elektrycznej biernej pojemnościowej poprzez optymalizację, konfigurowanie sieci przesyłowej, instalowanie urządzeń kompensacyjnych oraz wdrożenie narzędzia informatycznego,
- zmniejszenie strat w procesie dystrybucji energii elektrycznej, które obejmuje wybrane obiekty na terenie całej spółki – modernizacja linii elektroenergetycznych,
- inne działania w zakresie ograniczenia zużycia energii elektrycznej (wymiana oświetlenia na energooszczędne, itp.).
Dla wymienionych działań nie określono horyzontu czasowego. Są to działania ciągłe.
Kluczowym działaniem w łańcuchu wartości niższego szczebla (downstream), mającym wpływ na łagodzenie zmian klimatu jest promocja ograniczania zużycia energii elektrycznej przez odbiorców energii. Działania w tym zakresie obejmują projekt SENSUM prowadzony w ramach programu „Efektywność energetyczna kolei (CEEK)” – system optymalizacji jazdy pojazdów szynowych umożliwiający prowadzenie pojazdów w sposób energooszczędny.
W ramach bieżącej działalności operacyjnej prowadzone są działania zwiększające odporność infrastruktury na warunki pogodowe. Jest to podyktowane faktem, że infrastruktura energetyczna zawsze była i jest narażona na zjawiska pogodowe. Działania są podejmowane w celu zwiększenia niezawodności zasilania, w trosce o zapewnienie jak najwyższej jakości usług. Działania te są tożsame z działaniami wynikającymi z potencjalnych przyszłych zmian klimatu.
Spółka prowadzi działania związane z Programem Kablowania, który służy zwiększeniu odporności sieci na zjawiska pogodowe i ograniczeniu strat sieciowych. Program ten zakłada zmianę struktury sieci SN poprzez zwiększenie udziału linii kablowych do min. 30% w odniesieniu do łącznej długości sieci Średniego Napięcia (SN) PGE Dystrybucja S.A. Program zaplanowano do realizacji w latach 2019 – 2027. Przewiduje on budowę ok. 11 tys. km linii kablowych SN przy jednoczesnym demontażu ok. 8,8 tys. km linii napowietrznych SN.
Realizacja programu przyczynia się także do poprawy parametrów jakościowych dostarczanej energii elektrycznej w tym poprawę parametrów SAIDI i SAIFI.
Zmiana struktury sieci SN zapewni znaczącą poprawę parametrów jakościowych dostaw energii do klientów, zwłaszcza w zakresie niezawodności zasilania. W 2024 roku wybudowano 833 km linii kablowych SN. Całkowita długość wybudowanych linii kablowych SN w tym Programie od 2019 do 2024 roku wynosi ponad 4 800 km.
Program Kablowania realizowany jest na terenie działalności PGE Dystrybucja tj. na terenie 1/3 powierzchni kraju. Rocznie realizowanych jest ok. 250 zadań inwestycyjnych dotyczących kablowania sieci średniego napięcia. Program jest kontynuowany od 2019 roku. PGE Dystrybucja w Planie Inwestycyjnym na rok 2025 i prowizorium Planu inwestycyjnego do 2029 zawnioskowała, że program kablowania będzie kontynuowany.
W 2024 roku wśród inwestycji Grupy PGE istotną rolę odgrywały inwestycje prośrodowiskowe, w tym:
- inwestycje w nowe jednostki gazowe (w lokalizacjach dzisiaj funkcjonujących jednostek węglowych),
- inwestycje w rozwój i modernizację sieci dystrybucyjnej wraz z kablowaniem sieci napowietrznej,
- przyłącza instalacji OZE,
- zadania rozwojowe, strategiczne oraz inwestycje modernizacyjne prowadzone przez spółkę PGE Energia Odnawialna S.A.,
- zadania w zakresie budowy morskich farm wiatrowych
- inwestycje modernizacyjno-odtworzeniowe i rozwojowe związane ze zwiększeniem efektywności eksploatacji i ochrony środowiska, zmniejszające uciążliwość dla środowiska oraz wspierające odpowiedzialne korzystanie z zasobów naturalnych.
Nakłady w inwestycje prośrodowiskowe uwzględniają:
- nakłady kwalifikujące się do taksonomii UE (spełniające i niespełniające techniczne kryteria kwalifikacji)
- nakłady nieujęte w taksonomii UE, ale wspomagające ochronę środowiska a w szczególności związane z segmentem Energetyka Konwencjonalna oraz segmentem Ciepłownictwo (np. ITPOE ).
Wartość nakładów inwestycyjnych (taksonomiczne i prośrodowiskowe) [mln PLN].